Tematyka gender, tym razem w "Klanzie"

Na przełomie lipca i sierpnia tego roku, głośno było na temat programu edukacyjnego „Z perspektywy Południa – Centrum Edukacji Globalnej w Poznaniu” oferowanego przez stowarzyszenie „Jeden Świat”. Jeden z 3 modułów skierowanych do uczniów klas 4-6 szkoły podstawowej poświęcony był tematyce gender. Na skutek protestów rodziców grupa radnych Miasta Poznania podjęła interwencję w tej sprawie, w wyniku czego żadna z poznańskich szkół nie zgłosiła się do tego programu. Tymczasem do swojej oferty edukacyjnej wprowadził zajęcia genderowe poznański oddział stowarzyszenia „Klanza”.

W ofercie szkoleniowej dla osób indywidualnych, wśród warsztatów i rad szkoleniowych w pierwszym półroczu roku szkolnego 2013/2014 znajduje się warsztat pod tytułem „Dziewczynki-przytulanki, chłopcy-twardziele. Czy dziewczynki wychowuje się inaczej niż chłopców?”. W opisie zajęć możemy przeczytać: Poruszony zostanie temat płci kulturowej-gender, (nie)równości płci oraz stereotypów, które funkcjonują w naszym społeczeństwie. Warsztaty adresowane są do nauczycieli, wychowawców, pedagogów, studentów, rodziców i innych osób pracujących zawodowo z małymi dziećmi. Warsztaty mają odbyć się 4 grudnia 2013 roku i mają trwać 3 godziny dydaktyczne od 17:00 do 19:15, są bezpłatne i organizowane są w ramach kampanii „16 dni przeciwdziałania przemocy ze względu na płeć”. Nie ma już miejsc wolnych, aby się na nie zapisać.

Polskie Stowarzyszenie Pedagogów i Animatorów „Klanza” posiada swoje oddziały w Szczecinie, Gdyni, Olsztynie, Bydgoszczy, Białymstoku, Warszawie, Łodzi, Radomiu, Bogatyni, Wrocławiu, Radomiu, Lublinie, Częstochowie, Tychach, Krakowie, Rzeszowie, Przemyślu i Poznaniu. Stowarzyszenie zajmuje się przede wszystkim organizowaniem szkoleń, konferencji i spotkań o charakterze edukacyjnym. Początki tej organizacji sięgają 1990 roku, kiedy to dr Zofia Zaorska z Lublina zainicjowała działalność Klubu Animatora. Nazwa „Klanza” wywodzi się od początkowych liter Klubu Animatorów Zabawy, co ma podkreślać główną ideę – naukę przez zabawę. Źródłem inspiracji metody „Klanzy” byłaSpielpaedagogik (pedagogika zabawy), teoria psychologii humanistycznej, a szczególnie jej nurt Gestalt (pedagogika postaci).

We wszystkich oddziałach „Klanzy” program jest ujednolicony, jedynie w poznańskim oddziale pojawiły się dwie nowości – „Proszę pani, co to jest seks? – zagadnienia rozwoju psychoseksualnego dziecka” (miały być prowadzone przez seksuologa, jednakże z powodu braku zainteresowania nie odbyły się) oraz wspomniane „Dzieci-przytulanki, chłopcy-twardziele…”. Dlaczego w ofercie poznańskiej „Klanzy” znalazły się zajęcia o takiej tematyce? Prezes poznańskiego oddziału „Klanzy”, pani Agnieszka Kaczmarczyk, powiedziała: „Klanza” bywa postrzegana stereotypowo jako stowarzyszenie, które prowadząc szkolenia dla nauczycielek i nauczycieli, częściej podejmuje tematy związane z edukacją plastyczną, muzyczną, ruchową – czyli pedagogiką zabawy. Zdajemy sobie jednak sprawę, że nasze szkolenia powinny podejmować także tematy szeroko rozumianego wychowania, gdyż nauczyciel przychodzi na warsztaty nie tylko po metody. Do takich tematów, naszym zdaniem, należy rozwój psychoseksualny dziecka oraz wzbudzająca ostatnio wiele emocji kwestia różnic w wychowywaniu chłopców i dziewczynek. Chcielibyśmy zadać sobie pytanie, jak jest, a jak mogłoby być – podkreślam – nie jak powinno, ale jak mogłoby być. W czasie rozmowy, pani Kaczmarczyk podała przykłady stereotypów płciowych, które, jej zdaniem, mogą wynikać z różnic w wychowywaniu chłopców i dziewczynek, np. przekonanie, że mężczyźni mają umysły ścisłe, a kobiety są humanistkami, i że mężczyźni mają zarabiać pieniądze, a kobiety zajmować się domem.

Warsztat „Dziewczynki-przytulanki, chłopcy-twardziele…” ma się odbyć w ramach kampanii „16 dni przeciwdziałania przemocy ze względu na płeć”, firmowanej przez feministyczne Stowarzyszenie Kobiet „Konsola”. Ze szczegółowymi informacjami dotyczącymi tej kampanii możecie Państwo zapoznać się w naszym artykule „Kampania 16 dni przeciwdziałania przemocy ze względu na płeć - feministyczny Kulturkampf” (http://www.blubry.pl/z-poznania/kampania-%E2%80%9E16-dni-przeciwdzia%C5%...). Kampania „16 dni…” prezentuje skrajny, feministyczny pogląd, że tzw. kultura patriarchalna skłania mężczyzn do stosowania przemocy, szczególnie wobec kobiet. Na gruncie europejskim, zdaniem poznańskich organizatorek kampanii, odpowiedzialna ma za to być tradycja judeochrześcijańska. Lansują one charakterystyczne dla ich środowiska rozumienie pojęć „stereotyp” i „gender”, negatywnie interpretują one istnienie utrwalonych w kulturze wzorców kobiecości i męskości, a różnice biologiczno-psychiczne między obiema płciami wydają się dla nich nie mieć żadnego znaczenia.

W jaki sposób zajęcia edukacyjne, z którymi kojarzona jest „Klanza”, łączą się z kampanią dotyczącą przemocy? Otóż jedna z osób współpracujących z tym stowarzyszeniem edukacyjnym, wzięła udział w szkoleniu 15 liderów, którzy w dniach od 25 listopada do 10 grudnia mają zorganizować na swoim terenie lub w swoim środowisku jakąś akcję w związku z „16 dniami…”. Na razie wiadomo, że zajęcia organizowane w „Klanzie” mają być skierowane do osób zajmujących się uczniami klas 1-3 szkoły podstawowej i nie będą dotyczyć przemocy, ale stereotypów płciowych. Pełniejsza informacja na temat warsztatu „Klanzy” nie jest jeszcze publicznie dostępna. Przeszkolone osoby do końca października mają złożyć projekty swoich akcji, które następnie mają być opublikowane na stronach „Konsoli”.

Warsztat odbędzie się pod szyldem „Klanzy”, stowarzyszenia, które w ciągu kilkunastu lat wyrobiło sobie w środowisku pedagogów renomę, dzięki prezentowaniu metod pracy z dziećmi, ułatwiających ich nauczanie. Dzisiaj „Klanza” wkracza na zupełnie inny teren, teren walki światopoglądowej. Czy to będzie jednorazowy eksperyment, który się zdarzył w poznańskim oddziale tej organizacji, czy też Zarząd Główny w Lublinie zdecyduje, aby w całej Polsce poszerzyć swoją ofertę o tego typu zajęcia? Może lepiej zajmować się tym, co do tej pory najlepiej jej wychodziło, zamiast angażować się w coś, czego skutki mogą być opłakane…

Jan Sulanowski